تحول گوگل – از موتور جستجو تا موتور پاسخگو

امروزه کمتر کسی هست که نام گوگل را نشنیده باشد. این برند معتبر، غول فناوری اطلاعات در دنیاست. اگر لیست رتبه بندی برترین برندهای دنیا را در چند سال گذشته بررسی کنیم، گوگل همواره در ۵ رتبه برتر دیده می شود. در عصر حاضر حجم اطلاعات به شکل شگفت انگیزی در حال زیاد شدن است و گاهی برای این پدیده اصطلاح انفجار اطلاعات یا سرریز اطلاعات (Data Overflow) به کار برده می شود. امروزه علاوه بر پایگاه های داده، با مفاهیمی مانند کلان داده (Big Data)، دریاچه داده (Data Lake) و انباره های داده (Data Warehouse) نیز مواجهیم و جستجو و طبقه بندی این حجم از اطلاعات کار ساده ای نیست. با توجه به این مقدمه کوتاه در این مطلب می خواهیم بررسی کنیم گوگل چگونه خود را با این تغییرات تطبیق داده و منظور از اینکه گوگل به یک موتور پاسخگو تبدیل شده چیست؟

استفاده از هوش مصنوعی

واضح است که گوگل در بخش های مختلف فعالیت های خود از هوش مصنوعی استفاده می کند. البته نباید تصور کنید هوش مصنوعی فقط در قابلیت پاسخگو بودن به یاری گوگل آمده. گوگل مدتهاست به عنوان موتور جستجو از هوش مصنوعی بهره می برد.

مثلا شیر در زبان فارسی معانی مختلفی دارد. وقتی شما به عنوان یک کاربر با زبان فارسی در موتور جستجوی گوگل عبارت “خواص شیر” را جستجو کنید، گوگل متوجه می شود که منظور شما شیر خوراکی است. اگر عبارت “جنس شیر” را جستجو کنید گوگل متوجه می شود منظور شما شیرآلات ساختمان است. بنابراین مطالبی در مورد جنس انواع شیرآلات به شما پیشنهاد می دهد. ولی هنگامی که به دنبال عبارت “سرعت شیر” یا “شیر جنگل” جستجو کنید گوگل متوجه می شود که شما به دنبال مطالبی در مورد حیوان شیر هستید.

دقت کنید که از روی عبارت “شیر جنگل” بسادگی می توان فهمید منظور کاربر کدام شیر است ولی از روی عبارت “سرعت شیر”، یا “خواص شیر” تشخیص منظور کاربر خیلی ساده نیست.  به این مسئله هم توجه داشته باشید که این مباحث در زبان های طبیعی گوناگون با هم تفاوت های مهمی دارند و تعداد زبان های زنده دنیا کم نیست.

گوگل برای تشخیص متون از الگوریتم های پردازش زبان طبیعی یا NLP و متن کاوی (Text Mining) استفاده می کند. این تکنیک ها شاخه هایی از دانش هوش مصنوعی هستند که بر روی متون و نوشته ها تحلیل می کنند. گوگل با این روش ها می تواند به چنین درکی از روابط بین واژگان زبان برسد. همچنین باید خاطر نشان کرد که این فعالیت های گوگل سبب بهبود شرایط وب معنایی (Semantic Web) نیز خواهد شد.

تفاوت موتور جستجو و موتور پاسخگو

گوگل پیش از این فقط یک موتور جستجو بود ولی مدتی است که به یک موتور پاسخگو تبدیل شده است. (البته تحلیل داده همواره از جمله تخصص های گوگل بوده و هست که در مقاله دیگری به آن خواهیم پرداخت.) همه ما معنی موتور جستجو را می دانیم. موتور جستجو به کاربران کمک می کند منابعی را بیابند که بتوانند پاسخ پرسش خود را در آن پیدا کنند. در واقع یک موتور جستجو لینک وب سایت هایی را که احتمالا می توانند به شما کمک کنند تا پاسخ جستوی خود را در آنها بیابید، به شما معرفی می کند. اما موتور پاسخگو چیست؟

هدف موتور پاسخگو این است که خودش بتواند به پرسش های کاربران پاسخ دهد. به عبارت ساده تر موتور پاسخگو علامه دهر است! و قرار است جواب تمام سوال ها را بداند. تحولی که در گوگل رخ داده این است که علاوه بر اینکه موتور جستجو هست، قابلیت جدیدی را به توانمندی های قبلی خود اضافه کرده و این قابلیت جدید همان پاسخگو بودن است.

گوگل قبلا به عنوان یک موتور جستجو و در حال حاضر به عنوان یک موتور پاسخگو (علاوه بر جستجو)، بر اساس درکی که از جستجوی شما دارد و همچنین بر پایه شناختی که از تیپ شخصیتی شما در پایگاه های داده خود دارد، می تواند بفهمد که شما دقیقا به دنبال چه هستید؟ و دقیقا به دنبال چه چیزی جستجو می کنید؟ گوگل تلاش می کند تشخیص دهد شما به دنبال متن هستید یا تصویر یا ویدیو؟ همینطور اگر پرسش شما ابهام داشته باشد تلاش می کند منظور شما به شکل واضح متوجه شود.

پاسخ گوگل را کجا می بینیم؟

گوگل در محتواهایی که به زبان انگلیسی ارائه شده اند در این زمینه موفقیت های زیادی را به دست آورده و مدتی است روی زبانهای دیگر هم این تلاش را آغاز کرده است. حتی در وب فارسی هم شما می توانید پاسخگویی گوگل را ببینید. هنگامی که عبارتی را جستجو می کنید، در بالاترین بخش صفحه نتایج جستجوی گوگل، چند سطر توضیح متنی مشاهده خواهید کرد. این همان پاسخی است که گوگل به عنوان موتور پاسخگو به شما داده است. البته فعلا گوگل پاسخ را به شکل کوتاه و خلاصه در اختیار کاربران قرار می دهد. همین پاسخ کوتاه برای بعضی از کاربران کافی است. ولی برای بعضی از کاربران دیگر کافی نیست. در نتیجه آنها به سراغ وب سایت ها و نتایج دیگری می روند که گوگل در نقش موتور جستجو در اختیار کاربران گذاشته است.

جمع آوری اطلاعات از سایر سایت ها و شبکه های اجتماعی

گوگل اطلاعاتش را از وب سایت های معتبر و مطرح دیگر جمع آوری و تکمیل می کند. این برند معتبر، به عنوان ابر قدرت دنیای فناوری اطلاعات، با شرکت های بزرگ دیگر در این حوزه قرارداد همکاری دارد. علاوه بر این، شرکت های کوچکتر هم به همکاری با گوگل افتخار می کنند و هم ناچارند به این قدرت بزرگ IT، احترام بگذارند و خواسته هایش را اجرا کنند تا بتوانند در سایه پشتیبانی گوگل رشد کنند. گوگل با تمامی رسانه ها و شبکه های اجتماعی مهم دنیا مانند X(Twitter) ، Meta(Facebook) و YouTube قرار داد همکاری و تبادل اطلاعات دارد. بنابراین می تواند در فرآیند پاسخگویی و تحلیل داده از اطلاعات آنها بهره ببرد.

رقابت گوگل با سایر موتورهای جستجو

رقابت همیشه در بازار مهم است. هر تولید کننده، شرکت یا کسب و کاری که محصولات یا خدماتی را در هر جای دنیا ارائه می کند، هر چقدر هم قدرتمند باشد باز هم حتما رقبایی دارد. توجه به رقبا و رصد کردن آنها یکی از فعالیت هایی است که قطعا باید مدنظر قرار گیرد. همه می دانیم که گوگل برترین موتور جستجوی دنیاست. ولی خود گوگل بهتر از همه می داند اگر خودش را تقویت نکند ممکن است در آینده قافیه را به رقبایش ببازد. پس اهمیت رقابت و توجه به آن، یکی از دلایلی است که گوگل توانایی پاسخگو بودن را به قابلیتهای قبلی خود افزوده است.

گوگل حتی بدون این قابلیت هم با اختلاف برترین موتور جستجوی دنیا بود. ولی حالا با این ویژگی فاصله خودش را با رقبای دیگری مانند: Bing ، Yahoo ، You ، Baidu ، Yep ، Ask و DuckDuckGo بیش از پیش افزایش داده است.

فرصتی که در اختیار مدیران وب سایت ها قرار دارد

اگر شما مدیر یک وب سایت (یا رسانه دیجیتال) هستید و می خواهید سایت شما شرایط خوبی در رتبه بندی گوگل داشته باشد باید کوشش کنید در حوزه تخصصی وب سایت خود (و رسانه های مرتبط با آن)، اطلاعات مفید و به روزشده ای را ارائه کنید. برای گوگل بسیار مهم است که کاربران از وب سایت ها رضایت داشته باشند و محتوای موجود در صفحات سایت ارزشمند و مفید باشد. در واقع گوگل بخشی از رضایت خود را در خوشنودی کاربران تعریف کرده است. اگر بتوانید چنین وب سایتی داشته باشید، این فرصت را خواهید داشت که در حوزه تخصصی خودتان تبدیل به یک مرجع اطلاعاتی برای گوگل شوید. در این صورت ابر برند معتبر گوگل هنگام جستجو و پاسخگویی از مطالب رسانه شما هم استفاده کند.

آینده چگونه خواهد بود؟

گوگل مدام در حال تکامل و به روز شدن است و همین پویایی، این برند معتبر را تبدیل به یکی از برترین برندهای دنیا کرده است. بسیاری از علاقمندان حوزه فناوری اطلاعات، هیجان دارند که ببینند تیم تحقیق و توسعه (R&D) گوگل، قرار است چه نوآوری ها و خلاقیت های دیگری از خود نشان دهند؟ و این برند معتبر چه دگردیسی های مثبت دیگری را تجربه خواهد کرد؟ شما چه نظری دارید؟ به نظر شما گوگل در آینده چه قابلیت های دیگری را به توانمندی های خود اضافه می کند؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

سایر منابع در مورد مبحث گوگل موتور پاسخگو

هدف ما در بخش مقالات و دانستنی های مفید وب سایت بازار چهار فصل، این است که آگاهی و دانش عمومی جامعه در مورد فناوری اطلاعات را افزایش دهیم. بنابراین توصیه می کنیم اگر به مطالعه بیشتر در این زمینه نیاز ذارید، با استفاده از لینک هایی که اینجا ذکر کرده ایم به سایر وب سایت ها هم نگاهی بیاندازید.

آموزش سئو برای گوگل موتور پاسخگو

گوگل به یک موتور پاسخگو تبدیل شده است.

همچنین ممکن است مطلب “سواد دیجیتالی و ضرورت آن در دنیای امروز” هم برایتان جالب باشد.